Marine Gewoonten en Gebruiken 38-39

Marine gewoonten en gebruiken Een tweede maatregel, die onopvallend alleen bij de commandowisseling van den commandant der marine getroffen wordt, is het op uitkijk zetten van een lid der bemanning, voor op 't schip, met zicht op de deur van het Paleis, waaruit zoo dadelijk de aftredende en de optredende commandant zullen verschijnen om zich naar het wachtschip te begeven. Over den afstand tusschen het hek van den tuin (die aan den weg grenst) en de loopplank van het wachtschip, heeft de gemeentelijke politie voor afzetting gezorgd en het publiek op eerbiedigen afstand gehouden. Als de uitkijk op den bak van het wachtschip de deur van het Paleis ziet opengaan, praait hij zoo hard, dat de schildwacht op den wal, doch vooral de officier van de wacht op het half dek 't kan verstaan: „admiraal in zicht!" Een nerveuze spanning trekt langs den wal en door de aan het bovendek opgestelde bemanning en deputaties. De officier van de wacht laat den commandant waarschuwen; door den valreep tuurt hij, en met hem de onderofficier van de wacht, reikhalzend naar de poort. Want zoodra de openbare weg betreden wordt en de afstand vandaar naar de loopplank nog slechts enkele tientallen meters bedraagt, klinkt het commando : „Stilte aan dek, geeft acht !" De onderofficier van de wacht overtuigt zich, dat een mannetje gereed staat bij de geus om deze te hijschen zoodra de functionarissen aan boord komen en als zij de trap beklimmen, die hier nog eenigszins aan een statietrap denken doet, klinkt driemaal achtereen een roffel en zet de staf muziek in met de eerste vijf maten van het „Wien Neerlandsch bloed". Vier valreepsgasten brengen den militairen groet, de gewapende wacht presenteert het geweer, de schipper „fluit over", met de linkerhand salueerend, omdat hij met de rechterhand het bootsmansfluitje hanteeren moet. Met den op- en aftredenden marinecommandant zijn intusschen ook aan boord gekomen de chef-staf en de intendant, alsmede de adjudant van den commandant der marine. Het geheele gezelschap wordt door den commandant van het wachtschip bij den valreep begroet en begeeft zich naar het half dek vanwaar de inspectie begint over de aan dek opgestelde officieren, deputaties en bemanning. Deze inspectie moet feitelijk meer als een eerste kennismaking, dan als een inspectie opgevat worden. In vlot tempo gaat het gezelschap dan ook, nu vergezeld van den commandant van het wachtschip, mitsgaders enkele subalterne officieren (voor zoover althans voor deze inspectie mede zijn aangewezen)- langs de onderofficieren en manschappen. Van achteruit over bakboord vooruit en vandaar over stuurboord en terug naar het half dek. Een pittige marsch van de stafmuziek wordt gespeeld gedurende dit, toch altijd wat stram gehouden militair vertoon. Gewoonlijk doet de aftredende vlootvoogd zelf mededeeling van het Kon. Besluit, waarin hij eervol wordt ontheven van de betrekking van het commando der marine in Nederland (tevens commandant van de stelling Den Helder) en deelt hij mede dat het bevel wordt overgedragen aan den met name te noemen opvolger. Niet altijd werd bij deze mededeeling tevens de ban geopend, hoewel dit, bij bekendmaking van een Kon. Besluit gewoonte is. Waarschijnlijk wordt het openen (en weer sluiten) van de ban nagelaten, omdat de aftredende vlootvoogd aan zijn bekendmaking tevens een toespraak verbindt. Uiteraard bevat deze toespraak ook een gelukwensch aan den opvolger, een wensch tevens, dat hij steeds de kracht moge vinden om met den steun van de ondergeschikten zijn taak te volbrengen en het bevel met voldoening te voeren tot heil van het Vaderland. De toespraak wordt altijd besloten met : „Ik geef u thans de betrekking van commandant der marine, tevens commandant van de Stelling van Den Helder over". blz 38 - 39. wordt vervolgd..