|
hoofdstuk 5- SLOT.
Nou, deze schets viel heelemaal in het verkeerde potje. De
directeur van de werf was over de rooie streep en er heeft
beslist wat gewaaid want in het Maartnummer 1938 van ,,Onze
Vloot" las ik : „Het is der Redactie gebleken, dat het
artikel „De dringende Boodschap", uit het Januari-nummer
van ,,Onze Vloot" verschillende qeemployeerden bij de Rijkswerf
te Willemsoord minder prettig heeft getroffen. Het spijt ons ten
zeerste, dat het stukje dit ongewenscht effect heeft gehad. De
schrijver heeft een ,,marineverhaal" willen geven en geen
oogenblik de bedoeling gehad critiek te leveren op 's Rijkswerf te Willemsoord."
Uit mijn pen dus nooit een ,,Marineschets", zei Vandersteng,
tenzij ik heel, heel lang gepensionneerd ben. Bovendien de
marineman van dezen tijd is zeer critisch. Hij weet z'n weetje.
Ik heb 't niet willen zeggen, maar toen ik Mollema citeerde (zie
bladz. 102), daar waar hij den admiraal van boord laat gaan en
vijftien saluutschoten laat geven, daar is hij abuis, want een
admiraal krijgt 19 saluutschoten als eerbewijs, terwijl... de
marine omstreeks 1900 geen admiraals had, doch vice-admiraals, die 15 saluutschoten krijgen.
Neen, als je marineschetsen schrijver wil, moet je tegenwoordig
wel dubbel uitkijken. Als je het wagen zou te vertellen, dat de
,,Willemien" in 1898 d'r eerste reis naar de West maakte met
kolonel Te Veltrup als commandant en dat toen een deel van de
bemanning dienst weigerde omdat ze rooie rijst te eten kreeg
— is zoo'n verhaal nu zoo ongeloofwaardig ? — dan
wordt je direct op je vingers getikt.
Dat je „Willemien" zegt inplaats van Hr. Ms.
Pantserdekschip ,,Koningin Wilhelmina der Nederlanden", dat is
nog daar aan toe. Maar dat je het schip z'n eerste reis laat
maker in 1898 naar Westlndië, alhoewel het op 6 October 1894
voor 't eerst naar Oostlndië ging en overigens nooit in de
West geweest is.... dat is te grijs.
Misschien heeft niet iedereen in de gaten dat je kolonel Te
Veltrup als commandant laat optreden. Maar beslist is er wel een
order de maats, die zeker weet — want hij was er aan boord
— dat 't kolonel Zegers Veeckens was en dat Te Veltrup in
1898 nooit kolonel kon geweest zijn, omdat hij van de promotie
1887 is en als overste in 1913 op de „Van Speyk- commandant
was. 0 zoo ! En wat die rooie rijst betreft, dat was in April 1918
nabij Ambon aan boord van de -Regentes", afgezien nog van het feit, dat ze in
West-lndië geen rooie rijst hebben !
Neen, vertel mij maar niets. Probeer niet te fantaseeren en maak
,,geen ,mooie verhalen", tenzij je je aan de feiten houdt. Ik heb
eens ,een prachtig verhaal gelezen van een thuisvarend schip, dat
Nieuwediep was binnen gevallen, na een reis rond de Kaap de Goede
Hoop, in een ruk van Kaapstad naar de thuishaven.
Het was meesterlijk geschreven en de bladzijden krulden van het
zoute water, maar aan boord kreeg het verhaal een vernietigende
critiek, omdat de schrijver de schuit met drie master en twee
pijpen beschreven had, hoewel er in waarheid maar een schoorsteen tot trek van de ketels diende.
Dat klinkt nu allemaal wel heel erg eigen-gereid, maar correct is
correct en je moet in marineschetsen marineschetsen geven en niet
proobeeren den marineman bij den wind te brassen.
En wat de humor betreft ! ... Is de commandant die een hangbuikje
heeft, grappiger dan een burgemeester met een dito vervetting
rondom z'n achtste rib ? Is het geestig den matroos fen se ouwe
tente, die 'm 'n erfenis heef naogelaoten" sprekend in te leiden
alsof ze bij de marine een jordaansch dialect spreken of er een
eigen marinetaaltje — en wat voor een dwaze — er op na houden ?"
,,Neen", zei ik als 'n schooljongen, die een afstraffing kreeg.
„Nou dan", vergoeilijkte Vandersteng zijn uitval
eenigszins, toen hij zag, ,,dat ik 't toch ook niet helpen kon",
en legde z'n grove zware rechterhand gemoedelijk op mijn
linkerschouder, zoodat ik doorzwikte : ,,Laten ze marineschetsen
schrijver en humor plegen zooveel ze willen, maar later ze 't
doen in het teeken van dezen tijd, waardoor de marineman
losgemaakt wordt van het type, dat Justus van Maurik en A.
Werumeus Buning — 60 jaar geleden notabene — in de
harde koppen van het Nederlandsche volk heeft getimmerd. Daarmede
zal men een eereschuld vervullen tegenover den marineman van
heden, die geciviliseerd en gemoderniseerd, nochtans naar het
nude en roemrijke voorbeeld van zijn collega's uit De Ruyter's
tijd ook thans ,hun leven veil hebben voor 't lieve Vaderland".
Einde VanderSteng. serie no. 3 - Marine Schetsen en Humor. Door Albert Chambon
|
Geen opmerkingen :
Een reactie posten